Lược Sử Cố Võ Sư Trần Huy Phong (1938 - 1997)
- Hồng đai đệ ngũ đẳng (huyền đai đệ cửu đẳng quốc tế)
- Chưởng môn Vovinam-Việt Võ Đạo (1986-1990)
- 1960-1964 : Thay thế sư tổ, lãnh đạo môn phái.
- 1964-1967 : Phụ tá Chưởng môn, Trưởng Ban Huấn luyện kiêm Trưởng Ban Nghiên kế
- 1967-1973 : Tổng đoàn trưởng Tổng đoàn Thanh niên Vovinam Việt Võ Đạo.
- 1973-1975 : Tổng cục trưởng Tổng cục Huấn luyện Vovinam Vìệt Võ Đạo Việt Nam, Chủ tịch văn phòng phát triển Vovinam-Việt Võ Đạo Quốc tế
- 1986-1990 : Chưởng môn Vovinam Việt Võ Đạo
- 1996-1997 : Sáng lập viên Hội đồng võ sư và Tổng Liên đoàn Vovinam-Việt Võ Đạo Thế giới.
Sinh thời
Võ sư Trần Huy Phong sinh ngày 28-12-1938 tại Huyện Quần Phương Trung, quận Hải Hậu, tỉnh Nam Định (Hà Nam Ninh), Bắc Phần. Tên thật là Trần Trọng Bách, sau đổi thành Trần Quốc Huy. Ông là con thứ tư trong một gia đình gồm bảy anh chị em. (Ghi Chú 1)
Thân phụ, cụ Trần Văn Bảng (1898-1975) và thân mẫu cụ Trần Thị Nhạn (1913-1993).
Ông sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống võ học từ thế kỷ thứ 12, vốn và hậu duệ đời thứ 27 của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (1230-1300) (Ghi Chú 2).
Ông lớn lên trong thời điểm Việt Nam vẫn còn trong ách đô hộ của người Pháp, nhưng nhờ sống tại đất tổ họ Trần, nên được bảo vệ và đào luyện theo truyền thống võ học của gia tộc. Hàng ngày, ông được ông là Trần Văn Khiêm (1879-1949), dậy châm cứu, luyện võ, lập trận, cỡi trâu, chèo thuyền, đấu vật, cỡi ngựa, học binh pháp và nghệ thuật dụng người (lãnh đạo, chỉ huy).
Chính nhờ thế, ông là người có chí cao, có tinh thần bất khuất, có tư cách lãnh đạo, có thiên tư hào hiệp, có tính rộng lượng, có nhân cách phóng khoáng và luôn vươn tay cứu đời.
Tính can đảm và quật cường của ông đã thể hiện ngay thời còn niên thiếu. Năm 1950 (năm ông 12 tuổi), vì chiến tranh (chiến tranh Pháp-Việt : 1946-1954), gia đình ông mất liên lạc với thân phụ, đang là Bang Trưởng tại tỉnh Cẩm Phả (sát biên giới Trung Quốc). Nên gia đình lâm vào cảnh nghèo khổ cùng cực, mẹ ông vì quá lo lắng nên lâm bệnh nặng.
Ông quyết định dẫn em là Trần Huy Quyền (5 tuổi), từ Nam Định, vượt bộ hàng trăm cây số đi tìm cha. Sau hơn một tháng lặn lội, ông đến được Cẩm Phả và tìm được thân phụ. Cha ông, nước mắt chảy dài, quyết định từ chức Bang Trưởng, cõng hai con về quê cứu vợ.
Năm 1954, ông theo gia đình di cư vào Nam, tình cờ gặp võ sư Nguyễn Lộc và theo học Vovinam-Việt Võ Đạo vào năm 1954 tại võ đường Thủ Khoa Huân Sai Gòn năm 16 tuổi.
Ngay từ buổi đầu ông đã được võ sư Nguyễn Lộc đặc biệt chú ý, bởi ông có căn bản võ thuật và có năng khiếu hơn người, nên thăng tiến một cách vượt bực và trở thành một trong những môn đệ ưu tú và xuất sắc nhất của võ sư Nguyễn Lộc.
Võ sư Trần Huy Phong và thời kỳ đen tối 1960-1964
Năm 1960, võ sư Nguyễn Lộc qua đời, cùng lúc chính phủ Ngô Đình Diệm cấm Vovinam-Việt Võ Đạo sinh hoạt (1960-1964) và sư huynh của ông là võ sư Lê Sáng đình chỉ sinh hoạt môn phái, dời về Quảng Đức sinh hoạt kinh tế. Nhưng ông vẫn âm thầm trong bí mật, mở võ đường, giảng huấn, và đào tạo cán bộ nồng cốt cho phong trào « Thanh Niên Khỏe Luyện Tập Vovinam », về đầy đủ ba phương diện : Trí, Đức, Thể.
Ông vốn là giáo sư toán tại các trường trung học Sài Gòn, nên đã phát triển hàng chục võ đường Vovinam-Việt Võ Đạo tại các trường nơi ông dạy văn hoá. Nhờ đó, phong trào Vovinam-VVĐ trong giai đoạn này, không những không bị gián đoạn mà trái lại còn được phát triển rộng rãi. Số môn sinh tăng lên rất đông, kết quả ông đào tạo được một đội ngũ huấn luyện viên trẻ, tâm huyết, lý tưởng và có trình độ cao. Một tầng lớp cán bộ nền tảng đưa đến sự bật phóng cao độ cho các phong trào Vovinam-Việt Võ Đạo trong thập niên 1964-1975.
Các võ đường : Hồ Vũ, Ánh Sáng, Thánh Thomas, Thăng Long, Trí Đức, đền thờ Đức Thánh Trần v.v. là những võ đường tiêu biểu đã đi vào lịch sử ! Đã đánh dấu sự bật dậy, thể hiện tính quật cường và khả năng đáp ứng của Vovinam-Việt Võ Đạo trong thời kỳ bị cấm đoán và đen tối nhất trong lịch sử Môn phái. Vovinam-Việt Võ Đạo không những không bị giải tán mà trái lại còn phát triển rộng rãi đến quảng đại quần chúng, thu hút được nhiều môn sinh, nhất là giới sinh viên, học sinh và trí thức.
Vovinam-Việt Võ Đạo trong thời kỳ 1960-1964, là một thời kỳ lịch sử hi hữu và huyền diệu ! Môn phái bỗng nhiên bị cấm đoán và đẩy vào bóng tối, phải tập huấn trong bí mật rồi đột nhiên lại bước ra ánh sáng huy hoàng, đưa Vovinam-Việt Võ Đạo vào một quĩ đạo lịch sử mới và mở ra một tương lai hứa hẹn.
Những thành quả trên còn được tô đậm thêm qua những sinh hoạt xã hội-từ thiện cao đẹp, đã đưa Vovinam-Việt Võ Đạo đi sâu vào mọi tầng lớp quần chúng, trở thành một tập thể dân sự hữu ích cho xã hội vì biết phục vụ cho con người và cho nhân loại.
Võ sư Trần Huy Phong là vị thầy có công lớn trong khúc quanh lịch sử quan trọng này. Ông đưa môn phái từ một vài võ đường nhỏ bé, đang trong cấm đoán và bế tắc, trở thành một đại phái có địa vị và có bề thế trong xã hội. Chính nhờ thế, Vovinam-Việt Võ Đạo đã đạt được một nền tảng vững chắc, tiến đến giai đoạn trưởng thành trong những năm phát triển cao độ 1964-1975, mà ngày nay các môn sinh trên thế giới đang tiếp tục thừa hưởng.
Võ sư Trần Huy Phong và thời kỳ phát triển (1964-1975)
Đầu năm 1964, Vovinam được sinh hoạt tự do trở lại, ông cùng với các võ sư đương thời : Lê Sáng, Mạnh Hoàng, Nguyễn Văn Thư, Ngô Hữu Liễn, Phan Quỳnh, Trần Bản Quế, Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Văn Thông... lên phương án và thiết lập chương trình pháp lý hóa Vovinam-Việt Võ Đạo. Ban chấp hành Môn phái được thành lập, võ sư Lê Sáng được bầu làm Chưởng môn, võ sư Trần Huy Phong trở thành nhân vật thứ hai của môn phái với hai nhiệm vụ : Phụ tá Chưởng môn, kiêm Trưởng Ban Nghiên kế.
Một dự án phát triển vĩ mô trên toàn quốc được ra đời, mở ra một kỷ nguyên huy hoàng nhất trong lịch sử môn phái Vovinam-Việt Võ Đạo.
Về phương tổ chức, ông đã đóng góp tích cực với các võ sư đương thời trên việc thành hình môn phái Vovinam-Việt Võ Đạo qua các cơ chế và qui chế sau đây :
- Thành lập các cơ chế căn bản
- Thiết lập chương trình võ thuật và võ đạo
-
- Soạn thảo chương trình huấn luyện.
- Biên soạn chương trình võ đạo.
- Soạn thảo 10 điều tâm niệm.
- Thiết lập các qui luật căn bản
- Chuyển danh xưng Vovinam thành Vovinam-Việt Võ Đạo
- Chế tác võ phục và thành lập hệ thống đẳng cấp
- Hệ thống và qui luật Thi Vovinam-Việt Võ Đạo.
- Truyền thống trình luận án
- Phù Hiệu Vovinam-Việt Võ Đạo
- Ấn định các nghi thức và nghi lễ.
- Về phương diện võ thuật
Ông đã góp công khảo cứu và đóng góp vào hệ thống kỹ thuật cho Vovinam-VVĐ như sau :
-
- Triển khai hệ thống đòn chân trung đẳng từ số 13 đến 21.
- Đặt nền móng cho hệ thống chiến lược qua 10 đòn chiến lược căn bản đầu tiên của môn phái, dựa trên những khái niệm do Sáng Tổ Nguyễn Lộc hướng dẫn.
- Triển khai hệ thống vật qua 15 thế vật cơ bản, rút kinh nghiệm từ các bài song luyện và vật cổ truyền.
- Thành lập hệ thống tay không bắt vũ khí như : Tay không bắt mã tấu, tay không bắt búa, tay không bắt súng lưỡi lê, tay không bắt gậy...
- riển khai hệ thống giao đấu tự do và các qui luật tranh giải.
- Về lý thuyết võ đạo
Võ sư Trần Huy Phong đã có công nghiên cứu và triển khai các lý thuyết sau đây :
- Luật Cương Nhu Phối Triển thành một hệ thống triết học, đồng thời lấy Triết Lý Cây Tre làm căn bản để dẫn giải.
- Chứng minh và lý giải các phương pháp té ngã Vovinam-Việt Võ Đạo bằng động lực học và toán học.
- Soạn thảo đạo sống « Năm Tu Bốn Tiến » cho chương trình Võ Đạo Hóa công chức hành chánh toàn quốc.
- Chứng minh Tính dân tộc của Việt Võ Đạo.
- Chứng minh Tính khoa học của Việt Võ Đạo.
- Chứng minh Tính giáo dục của Việt Võ Đạo.
- Soạn thảo Nghệ thuật Lãnh đạo Chỉ huy.
- Viết sách Chủ Thuyết Cách Mạng Tâm Thân.
- Soạn thảo Giáo Trình trong việc giảng dạy tại phân khoa Giáo Dục Tâm Thể trong trường Đại Học Hùng Vương.
- Soạn thảo lý thuyết và thực hành giáo trình luyện võ cao cấp: Nội Công Tâm Pháp.
Phong trào võ thuật học đường
Năm 1965, Chương trình võ thuật học đường (Ghi Chú 5) được phát triển mạnh mẽ tại các trường trung học : Chu Văn An, Trưng Vương, Cao Thắng, Gia Long (nay là Nguyễn Thị Minh Khai) và Pétrus Ký (nay là Lê Hồng Phong). Vào thời điểm đó, võ sư Mạnh Hoàng và Trần Huy Phong vốn là giáo sư tại các trường trung học Sài Gòn, thường giao lưu và quen biết các giáo giới nên đã tức thời xin giấy phép biểu diễn chiêu sinh tại các trường trung học nói trên.
Liên tiếp hàng trăm lớp võ được khai giảng và chỉ trong một thời gian ngắn đã có hơn 8.000 học sinh ghi danh tập huấn Vovinam-Việt Võ Đạo.
Trung tâm Huấn luyện Hoa Lư và Tổng đoàn Thanh niên Việt Võ Đạo
Năm 1966, thầy và võ sư Mạnh Hoàng thành lập Trung tâm Huấn luyện Hoa Lư, số 2 bis Đinh Tiên Hoàng, Sài Gòn. Thầy kiêm nhiệm giám đốc trung tâm này. Đây là một võ đường danh tiếng của môn phái trước 1975, thường xuyên có hàng ngàn môn sinh theo tập và đào tạo rất nhiều võ sư hồng đai xuất sắc, hiện đang sinh hoạt khắp nơi trên thế giới. (Ghi Chú 6)
Năm 1968, thầy Trần Huy Phong thành lập Tổng đoàn Thanh niên Việt Võ Đạo. Một tổ chức thanh niên bao gồm các môn sinh chuyên đào luyện các công tác xã hội, từ thiện, văn hóa, giáo dục và sinh hoạt thanh niên. Thầy là Chủ tịch của Tổng đoàn này, và cũng là người đề xướng thành công trong việc đưa sinh hoạt võ thuật vào học đường và soạn ra chương trình võ thuật học đường trước 1975.
Song song, với tư cách Tổng đoàn trưởng Tổng đoàn Thanh niên Vovinam Việt Võ Đạo (1968-1973), ông khai giảng hàng loạt võ đường trên toàn quốc và các phong trào trong quân đội và các ngành như : Cảnh sát Quốc gia, Phát triển Nông thôn, Liên đoàn 81 Biệt cách dù, Bộ Tổng Tham mưu, Quân đoàn 4 chiến thuật tại Trung tâm Huấn Luyện Cái Vồn, Quân Đoàn 3 trong Lực lượng Quân cảnh... Các trường đại học Minh Đức Sài Gòn, Đại Chủng viện Cường Để, Đại học xá Minh Mạng, Biên Hoà, Vĩnh Long, Thủ Đức, Vũng Tầu, Cần Thơ...
Từ năm 1961 đến 1965, ông cùng với một số bạn đồng chí hướng như các giáo sư : Mạnh Hoàng, Hoàng Quân, Đinh Đức Mậu, Nguyễn Văn Cường, Phan Quỳnh, Nguyễn Xuân Thiều, Mai Trung Hoa... thành lập Trung tâm Giáo dục Cộng đồng, có mục đích tổ chức những lớp học miễn phí hoặc giảm phí luyện thi Trung học Phổ thông, luyện thi Tú Tài và các lớp võ tự vệ dành cho học sinh nghèo Sài Gòn và Chợ Lớn.
Đầu năm 1968, sau biến cố Tết Mậu Thân, môn phái Vovinam-Việt Võ Đạo đã tổ chức cứu trợ đồng bào nạn nhân chiến cuộc. Quản nhiệm hàng chục ngàn đồng bào chạy loạn về các trung tâm tiếp cư tại các trường trung học như : quận 5, quận 6 và quận 8 - Sài Gòn như : Phạm Đình Hổ, Minh Phụng, Khải Tú, Hồng Bàng, Bình Tây v.v. Giúp đồng bào có được chỗ ăn, ở và nhu cầu hàng ngày trong cơn ly loạn cùng cực. Công tác này gây được một tiếng vang rất lớn trong quần chúng.
Đầu năm 1970, võ sư Trần Huy Phong thành lập làng Cộng đồng Việt Võ Đạo tại xã Tân Tạo, quận Bình Chánh, tỉnh Gia Định với diện tích trên 3 cây số vuông, đào hàng chục cây số hệ thống kinh, thoát nước giải phèn, thành lập trên một ngàn đơn vị gia cư bán trả góp giá rẻ cho môn sinh và thân hữu, đồng thời ông cùng một số thân hữu thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp Việt Võ Đạo để khai thác nông sản phẩm của khu cộng đồng này. Sau ngày 30-4-1975, nhà cầm quyền Việt Nam tịch thu khu gia cư này và biến thành vùng Kinh tế mới Dương Minh Xuân.
Cùng năm 1970, võ sư Trần Huy Phong thành lập Ủy ban Vận động Dựng đền thờ quốc tổ Hùng Vương cùng với hàng chục hội đoàn, đoàn thể và tổ chức tôn giáo tại Miền Nam như : Phật Giáo, Thiên Chúa Giáo, Tin Lành, Hoà Hảo, Cao Đài... Đặt trụ sở tại Trung tâm Huấn luyện Hoa Lư, một tổ chức lớn có tầm cỡ quốc gia. Hàng năm nhân dịp lễ giỗ tổ Hùng Vương đều được tổ chức tại đây và thường được giới chính quyền đến tham dự như : tổng thống, thủ tướng, các bộ trưởng, dân biểu, nghị sĩ...
Công tác văn hoá tiêu biểu nhất và đồng thời cũng là tâm nguyện của võ sư Trần Huy Phong là việc thành lập Viện Đại học Hùng Vương. Trong đó Vovinam-Việt Võ Đạo sẽ là bộ môn Giáo dục Tâm thể. Năm 1974, ông cùng các trí thức Miền Nam đương thời như : Ngô Gia Hy, Nguyễn Huy, Hoàng Xuân Định, Nguyễn Trí Văn, Nguyễn Nhã, Lê Linh Thảo, Nguyễn Thượng Nam, Nguyễn Văn Thức... thành lập Viện đại học Tư thục Hùng Vương. Giấy phép đã được cấp, nhưng chương trình không thực hiện được vì Miền Nam Việt Nam bị sụp đổ ngày 30-04-1975.
Ước vọng này lại được ông khơi động trở lại năm 1991 cùng với các ông : Ngô Gia Hy, Nguyễn Chung Tú, Phan Tấn chức, Nguyễn Nhã... và đến năm 1993 thì ước vọng được toại nguyện. Ngày 03-11-1993, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cấp giấy phép (Quyết định 2395/QĐ-TCCB) cho phép thành lập Viện Đại học Dân lập Hùng Vương, trụ sở được đặt tại biệt thự của võ sư Trần Huy Phong, số 97 đường Hoàng Văn Thụ - Sài Gòn.
Viện Đại học Hùng Vương trong bước đầu có 3 phân khoa, gồm : Tin Học, Y Khoa và Quản Trị. Riêng khoa Giáo dục Tâm thể Vovinam-Việt Võ Đạo, tuy giáo trình đã được soạn thảo, nhưng không phát triển được vì sau đó võ sư Trần Huy Phong lâm bệnh hiểm nghèo phải bỏ dở công trình qua Pháp điều trị. Tháng 12-1997, ông qua đời và mang theo ước vọng đại học hóa nền võ học Việt Nam (vì thiếu người có khả năng tiếp tục công trình của ông). Tuy nhiên Đại học Hùng Vương vẫn tiếp tục sinh hoạt và hàng năm đã đào tạo hàng trăm sinh viên, góp công cho sự nghiệp văn hoá Việt Nam.
Năm 1973, ông nhiệm chức Tổng Cục trưởng Tổng Cục Huấn luyện Vovinam Việt Võ Đạo, kiêm Chủ tịch văn phòng phát triển Quốc tế (VietVoDao International Central Office). Với vai trò này ông là người đã đặt viên đá đầu tiên phát triển Vovinam-VVĐ tại hải ngoại, qua việc tổ chức các khoá đặc huấn (1973, 1974) và công nhận Liên đoàn Việt Võ Đạo Pháp (Fédération Française de Viet Vo Dao – Gs Phan Hoàng), đồng thời chính thức bổ nhiệm hai Huấn luyên viên (Trần Nguyên Đạo, Nguyễn Thị Huệ), đặc trách phát triển Vovinam-Việt Võ Đạo Âu Châu. Bắt đầu từ đó Vovinam-VVĐ được truyền dậy khắp Âu Châu và Phi Châu.
Võ sư Trần Huy Phong trong những năm đen tối 1975-1990
Năm 1975, tình hình đất nước thay đổi, môn phái vovinam-Việt Võ Đạo bị nhà nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam giải tán và cấm hoạt động trong vòng 15 năm (1975-1990). Trong gia đoạn này, thầy cũng như võ sư Chưởng môn Lê Sáng và các võ sư lãnh đạo, bị giải đi học tập cải tạo nhiều năm.
Khi được tự do, thầy vẫn tiếp tục công việc huấn luyện và đào tạo môn sinh trong bóng tối và tổ chức đưa hàng trăm võ sư, huấn luyện viên, vượt biên ra hải ngoại tìm tự do và phát triển môn phái. Chính nhờ thế mà ngày nay, môn phái đã có rất nhiều các võ sư cao cấp hiện đang lãnh đạo và tiếp tục phát huy Vovinam-VVĐ tại các quốc gia như : Hoa Kỳ, Gia Nã Đại, Úc Đại Lợi, Âu Châu...
Năm 1986, thầy lãnh nhận sứ vụ Chưởng môn đời thứ ba của môn phái, nhưng đến năm 1990 thầy trao lại chức vụ Chưởng môn cho vị tiền nhiệm của mình, võ sư Lê Sáng, để dành thời gian nghiên cứu võ công.
Năm 1992, thầy xây dựng Võ Đạo Quán Cây Tre làm trung tâm huấn luyện Vovinam-Việt Đạo tư nhân đầu tiên sau 15 năm cấm đoán của chính quyền đương thời. Ngoài ra thầy cũng là người đã vận động và tổ chức các giải vô địch Vovinam-Việt Võ Đạo toàn thành (1992) và toàn quốc(1993) đầu tiên của Môn phái.
Võ sư Trần Huy Phong lâm bệnh
Năm 1994, võ sư Trần Huy Phong lâm bệnh nan y. Ông được em là võ sư Trần Nguyên Đạo đưa sang Pháp chữa bệnh. Dù bị những cơn đau đớn hành hạ trong suốt ba năm cuối đời, võ sư Trần Huy Phong vẫn dũng cảm chịu đựng và hoàn tất tác phẩm Cách Mạng Tâm Thân, để lại một gia tài văn hóa quí báu cho môn phái và cho các hậu sinh.
Song song với việc mài mẫn viết sách, ông biết rằng không sống được bao lâu nữa ! Và đồng thời ý thức được vị trí quan trọng của mình trên vấn đề tái thành lập cơ quan lãnh đạo trung ương cho môn phái. Ngày 19-03-1995, ông viết một tâm thư từ bệnh viện Gustave Roussy (Pháp) gửi toàn thể các võ sư trên thế giới, thiết tha kêu gọi các võ sư hãy cùng nhau phá bỏ mọi tị hiềm, mặc cảm, phe phái để cùng kết đoàn tìm kiếm một giải pháp tương lai cho môn phái.
Lời kêu gọi này gây xúc động mạnh đến toàn thể các võ sư trên thế giới và nhận được hàng trăm bức thư hưởng ứng kêu gọi đến từ khắp năm châu. Sáu tháng sau, ông cùng với các võ sư niên trưởng ra Tuyên Cáo chính thức thành lập Hội Đồng Võ Sư Lãnh Đạo Môn Phái ngày 16-09-1995, và ủy nhiệm cho võ sư Trần Nguyên Đạo trách nhiệm tổ chức đại hội võ sư Vovinam Việt Võ Đạo Thế Giới.
Ngày 16, 17 tháng 8 năm 1996 đại hội được nhóm họp tại Paris - Pháp, dưới sự chủ tọa của ông cùng với sự tham gia của tuyệt đại đa số các võ sư trên thế giới. Chính nhờ thế hai cơ quan lãnh đạo trung ương của môn phái được thành lập và tiếp tục sinh hoạt cho đến ngày nay, đó là :
-
- Hội đồng Võ Sư Vovinam-Việt Võ Đạo Thế giới
- Tổng Liên đoàn Vovinam-Việt Võ Đạo Thế giới.
Tháng 7 năm 1997 ông trở về Việt Nam sinh hoạt một lần cuối với gia đình và các môn đệ tâm huyết. Ngày 13-12-1997, võ sư Trần Huy Phong qua đời tại Sài Gòn, Việt Nam. Trước khi ra đi, ông để lại di chúc, nhiều sách quí và tài liệu. Ông dặn dò các môn đệ phải tiếp tục thực hiện hoài bão của ông và đồng thời trao cho võ sư Trần Nguyên Đạo, bổn phận thực hiện di chúc.
Võ sư Trần Huy Phong ra đi, nhưng ông đã để lại nhiều công trình và những đóng góp to lớn cho môn phái và cho các thế hệ tương lai. Ông đã đào tạo và để lại rất nhiều môn đệ. Ngày nay họ là những người đã và đang tiếp tục công trình cao đẹp của ông. Tiếp tục ghi những nét son lịch sử cho các thế hệ thanh niên, cho nền tinh hoa và nền văn hóa võ thuật Việt Nam.
Hàng năm cứ đến ngày giỗ thầy, các môn đệ nhiều nơi trên thế giới đều tổ chức lễ tưởng niệm dâng hương tỏ lòng thành kính, nhắc nhớ công ơn to lớn và học tập gương sáng của thầy Trần Huy Phong.
Nhân cách võ sư Trần Huy Phong
" … Thầy là người tuyệt đối trung thành với Môn phái, mang nặng tình nghĩa sư môn, xử sự đúng mực, ân tình huynh đệ vuông tròn.
Thầy là người thấm nhuần được tinh thần Việt Võ Đạo, thể hiện rõ nét ba nguyên lý sống của Việt Võ Đạo : Sống, để người khác sống và sống cho người khác. Thầy có tinh thần khai phá và dấn thân, có lòng dũng cảm, đảm đương trọng trách, chẳng quản gian nguy. Thầy có đức tự tin vững chắc, mẫn nhuệ, ứng xử kịp thời.
Thầy có nếp sống trong sạch, giản dị, luôn quên mình để phục vụ lý tưởng. Thầy có đủ phong thái, đức độ và ý chí tiến thủ, có trình độ võ học uyên thâm, có kiến thức quảng bác, có năng lực và uy tín lãnh đạo… " (trích Chỉ dụ của võ sư Chưởng môn Lê Sáng – 12/05/1986).
Ghi Chú Tiểu Sử Võ Sư Trần Huy Phong
(Ghi Chú 1) : Gia đình võ sư Trần Huy Phong
Võ sư Trần Huy Phong là con thứ tư trong một gia đình gồm bảy anh chị em, theo thứ tự sau đây:
1- Trần Thị Nguyệt
2- Trần Bản Quế (Bạch đai Thượng đẳng)
3- Trần Thế Tùng (trình độ Hoàng đai – 1965)
4- Trần Huy Phong (1938-1997) (Chưởng môn)
5- Trần Huy Quyền (1945-2001) (Bạch đai Thượng đẳng)
6- Trần Thiện Cơ (Hoàng đai – 1971)
7- Trần Nguyên Đạo (Hồng đai III Cấp)
(Ghi Chú 2) : Hậu duệ Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn
Gia tộc họ Trần vốn định cư nhiều đời tại tỉnh Nam Định, miền bắc Việt Nam. Có truyền thống lập Từ Đường (lập đền thờ gia tộc) và viết Gia Phả. Khi gia tộc quá đông thì được chia thành từng CHI. Mỗi CHI bao gồm nhiều thế hệ và mỗi thế hệ đều có bổn phận viết gia phả nối tiếp cho các thế hệ sau.
Chính vì thế gia tộc họ Trần có rất nhiều Gia Phả và nhiều CHI. Được viết tùy theo CHI của mỗi gia đình và nếu muốn tìm tông tích hoặc vị trí trong gia đình thì phải so sánh giữa CHI đời trước và CHI đời sau.
Riêng CHI họ Trần của võ sư Trần Huy Phong, thuộc về CHI của cụ Trần Thiên Táng (húy là Trần Quốc Ninh) cháu đời thứ 16 của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và cháu đời thứ năm của tổ Trần Vu.
Gia phả CHI này được viết bởi ông Trần Văn Gia, vốn là Giám Sát Ngự Sử triều vua Tự Đức (1847-1883), năm thứ 36. Gia Phả được viết bằng chữ Hán-Nôm và có tên là Trần Tông Ngọc Phả. Bao gồm từ đời thứ nhất (Trần Quốc Tuấn) đến đời thứ 16 (Trần Quốc Ninh). Sau đó được các con cháu tiếp tục bổ túc theo thời gian, từ đời thứ 17 đến các đời sau.
Hiện nay bản chính Trần Tông Ngọc Phả được bảo trì bởi ông Trần Ngọc Giá (cháu đích tôn đời thứ 28 – Cháu ruột võ sư Trần Huy Phong), hiện đang sinh sống tại Hà Nội Việt Nam. Chính nhờ truyền thống viết gia phả này, võ sư Trần Huy Phong mới định được vị trí là cháu đời thứ 27 của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
Năm 1993, nhân dịp về thăm quê tổ tại Nam Định, võ sư Trần Nguyên Đạo được các anh là Trần Bản Quế, Trần Huy Phong và cháu đích tôn là Trần Ngọc Giá hướng dẫn về thăm các Từ Đường, các Mộ Tổ và khảo cứu các gia phả. Nhờ vậy ông đã sưu tầm được một số bản sao và thành lập một CHI mới tại Hải Ngoại, tiếp tục truyền thống viết gia phả từ đời thứ 27 trở xuống và có nguyện vọng viết lại toàn bộ gia phả từ đời một (1230) đến các đời ngày nay.
(Ghi Chú 2) : Võ đường trường trung học Thánh Thomas - Đường Trương Minh Giảng, nay tại số 190 Lê Văn Sĩ - Q. Phú Nhuận – Sàigòn
Đa số các học sinh, sinh viên tại trường này, hầu hết là học trò văn hoá của võ sư Trần Huy Phong và Mạnh Hoàng. Ngoài ra còn có bốn môn sinh kỳ cựu từ võ đường Ánh Sáng chuyển qua là : Trần Huy Quyền, Nguyễn Văn Thái, Nguyễn Xuân Ngọc và Đặng Đình Phúc. Ngoài bốn môn sinh kể trên, rất nhiều các môn sinh khác, xuất thân tại trường Thánh Thomas, sau này trở thành võ sư danh tiếng của môn phái, như : Lê Công Danh, Trần Văn Bé, Nguyễn Văn Thông, Trần Văn Trung, Dương Hoành Sang, Phùng Mạnh Tâm v.v.
(Ghi Chú 3) : Chức vụ Chưởng môn.
Chức vụ Chưởng môn được chính thức thành lập năm 1964, cùng kế hoạch pháp lý hoá môn phái theo bản qui lệ 1964. Vào thời điểm đó, võ sư Lê Sáng là người lớn tuổi nhất (44 tuổi), nên được bầu vào chức vụ chưởng môn.
(Ghi Chú 4) : Ban chấp hành Trung ương
Ban này có nhiệm vụ chỉ đạo, quản lý và điều hành mọi sinh hoạt của môn phái, chứ không do chưởng môn toàn quyền lãnh đạo như mọi người sau này thường lầm lẫn. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử môn phái, sau 26 năm hiện hữu (1938-1964), Vovinam-Việt Võ Đạo được tổ chức theo phương thức tập thể lãnh đạo bằng những qui chế hiện đại như : bầu cử và biểu quyết theo đa số, sinh hoạt theo pháp quyền và phân quyền hạ tầng cơ sở …
Sau đây là danh sách các thành viên đầu tiên của Ban Chấp Hành Trung Ương :
Chức vụ
Tên
Chưởng Môn
Lê Sáng
Phụ tá chưởng môn, kiêm trưởng Ban Nghiên Kế
Trần Huy Phong
Trưởng Ban Ngoại Giao
Mạnh Hoàng
Trưởng Ban Pháp Lý
Ngô Hữu Liễn
Trưởng Ban Phối Kiểm
Nguyễn Văn Thư
Trưởng Ban Tổ Chức Khánh Tiết
Trần Bản Quế
Thủ quỹ
Nguyễn Văn Cường
Thư ký thường trực
Phan Quỳnh
Trưởng Ban Tài Chánh
Nguyễn Văn Thông
Ban huấn luyện
Trưởng Ban : Trần Huy Phong. Thành viên : Nguyễn Văn Thư, Trần Thế Phượng, Trịnh Ngọc Minh, Trần Đức Hợp, Nguyễn Văn Thông
Ủy viên
Nguyễn Hữu Nhạc
(Ghi Chú 5) : Phong trào võ thuật học đường
Năm 1965, giáo sư Trần Ngọc Ninh, Tổng trưởng Bộ Giáo dục (chính phủ Việt Nam Cộng Hòa, Miền Nam Việt Nam), nhân chuyến thăm viếng Nam Triều Tiên, nhận thấy các trường trung học và quân đội Triều Tiên đều tập môn Thái Cực Đạo (Taekwondo), một bộ môn được đặc biệt nâng cao lên hàng quốc võ.
Khi trở về nước, ông có ý đưa võ thuật vào học đường để phát huy tinh thần lành mạnh và tính quật cường cho giới trẻ Việt Nam. Nhân dịp này, võ sư Mạnh Hoàng với tư cách là trưởng ban Ngoại giao của môn phái đã khéo léo liên hệ và thành công trong việc đưa Vovinam-Việt Võ Đạo trở thành một trong ba bộ môn được Bộ Giáo dục chọn lựa để đưa vào học đường.
Chương trình võ thuật học đường của Bộ Giáo dục, trong giai đoạn đầu, chọn năm trường trung học nổi tiếng nhất Sài Gòn làm thí điểm, đó là các trường : Chu Văn An, Gia Long (nay là Nguyễn Thị Minh Khai), Pétrus Ký (nay là Lê Hồng Phong), Trưng Vương và Cao Thắng. Vào thời điểm đó, võ sư Mạnh Hoàng và Trần Huy Phong vốn là giáo sư tại các trường trung học Sài Gòn, thường giao lưu và quen biết các giáo giới nên đã tức thời xin giấy phép biểu diễn chiêu sinh tại các trường trung học nói trên.
Sau đó các cuộc biểu diễn rầm rộ được võ sư Trần Huy Phong hướng dẫn và đích thân điều khiển chương trình. Nhờ thế Vovinam-Việt Võ Đạo đã chinh phục được sự hâm mộ và khơi động tinh thần chuộng võ của các học sinh. Liên tiếp hàng trăm lớp võ được khai giảng và chỉ trong một thời gian ngắn đã có hơn 8.000 học sinh ghi danh tập huấn Vovinam-Việt Võ Đạo.
(Ghi Chú 6) : Trung tâm Huấn luyện Hoa Lư
Các võ sư xuất thân từ trung tâm này, có thể kể đến :
- Việt Nam : Vũ Kim Trọng, Nguyễn Văn Chi, Mai Văn Hiệp, Trần Đức Hùng, Khâu Thanh Danh, Hoàng Việt Quý, Nguyễn Văn Lộc, Nguyễn Văn Vang, Nguyễn Văn Khải, Lê Văn Thuyết, Tô Văn Thiện, Phạm Thị Cúc, Trần Quyền, Huỳnh Văn Hoa, Nguyễn Ngọc Thơ, Phạm Công Đệ…
- Hoa Kỳ : Trần Văn Bé, Nguyễn Văn Đông, Nguyễn Gia Đức, Nguyễn Tiến Hoá, Phạm Văn Bảo, Nguyễn Thế Hùng, Phạm Phú Thành, Nguyễn Văn Lương, Nguyễn Quân (*), Nguyễn Chính (**), Tạ Văn Lương Việt, Bùi Khắc Hùng, Nguyễn Trung Thành, Nguyễn Thị Lài, Nguyễn Thế Tài, Thái Thanh Xuân, Lê Quang Liêm, Nguyễn Bá Dương…
(*) : con trai của võ sư Nguyễn Dần, chắu ruột của sư tổ Nguyễn Lộc.
(**) : Con trai võ sư Nguyễn Lộc.
- Gia Nã Đại : Trần Văn Trung, Phạm Đình Tự, Nguyễn Ngọc Thanh, Trịnh Dzương Minh, Lê Minh Thiền, Huỳnh Lâm, Lê Hữu Phước, Khúc Thị Ngọc Hậu …
- Âu Châu : Trần Nguyên Đạo, Nguyễn Điện, Nguyễn Thị Huệ, Nguyễn Tiến Hội, Sudorruslan Mohamet…
- Úc Châu : Trần Huy Quyền, Lê Công Danh, Phạm Thị Loan, Lê Thành Nhân, Trần Thiện Cơ, Trần Quang Sơn…
Hội Đồng Võ Sư Thế Giới
© Tổng Liên đoàn Vovinam-Việt Võ Đạo Thế Giới