Lược Sử Cố Võ Sư Lê Sáng (1920 - 2010) (old)

- Võ sư Lê Sáng sinh năm 1920, gia nhập môn phái năm 1940 tại Hà Nội Việt Nam.
- Nhiệm lãnh trọng trách Chưởng môn từ năm 1964 đến 1986 và từ năm 1990 cho đến ngày ông qua đời.
- Ông qua đời ngày 27/09/2010 tại Việt Nam, hưởng thọ 90 tuổi.

Sinh thời

Ông Lê Sáng chào đời vào mùa thu năm 1920 tại Hà Nội, Việt Nam trong một gia đình có nề nếp Nho Giáo phía Nội và Công Giáo phía Ngoại. Ông là trưởng nam trong một gia đình có hai em gái. Cá nhân ông chưa bao giờ lập gia đình vì ông muốn cống hiến cả cuộc đời cho môn phái.

Năm 20 tuổi, qua một cơn bạo bịnh ông tê liệt cả người và sau một năm chữa trị, ông phục hồi sức khoẻ nhưng vẫn không đi đứng bình thường, theo lời khuyên của gia đình ông tìm thầy học võ. Duyên may đưa ông đến tập Vovinam cùng với hai bạn là Đặng Bảy và Đặng Bỉnh tại trường Sư phạm Hà Nội do võ sư sáng tổ Nguyễn Lộc (1912-1960) giảng huấn.

Ông vốn có năng khiếu võ thuật và có tính chuyên cần luyện tập, nên 5 năm sau, 1945, ông được võ sư Nguyễn Lộc cử tham gia huấn luyện cùng với các đàn anh như Nguyễn Xuân Mỹ,  Nguyễn Khải và Nguyễn Bích tại sân Bắc Qua, nhà Đấu Sảo, sân Quần Ngựa… trong nội thành Hà Nội. Từ đó, ông thường theo chân võ sư Sáng tổ huấn luyện tại nhiều nơi như : Hải Phòng, Thạch Thất (Sơn Tây), Phú Thọ, Chuế Lưu, Đan Hà, Đan Thượng, Me Đồi, Phát Diệm… Đến năm 1948 vì chiến tranh Pháp-Việt lan rộng, ông tạm ngưng sinh hoạt Vovinam và quay ra sinh hoạt kinh tế. Tuy nhiên ông vẫn thường xuyên liên lạc và hỗ trợ mỗi lần võ sư Nguyễn Lộc cần đến ông.

Theo sáng tổ vào Nam

Tháng 7/1954 võ sư Sáng tổ Nguyễn Lộc vào Nam cùng với một số môn đệ tâm huyết. Vài tháng sau, ông khai giảng võ đường Vovinam đầu tiên tại số 55 đường Thủ Khoa Huân cùng với sự phụ tá của võ sư Phan Dương Bình. Riêng võ sư Lê Sáng cũng theo chân sáng tổ vào Nam nhưng sau một tháng, 8/1954, ngay sau đó ông đã liên lạc với võ sư Nguyễn Lộc và thỉnh thoảng đến phụ tá giảng huấn. Sau này ông đến giảng dậy thường xuyên, thay thế võ sư Phan Dương Bình, phải trở về miền Bắc vì việc gia đình.

Năm 1957, võ sư sáng tổ Nguyễn Lộc lâm bệnh, ông cho phép các môn đệ đương thời được quyền mở các lớp võ riêng cho mình. Ngoài ra các võ đường đã được ông khai giảng thì ông ủy thác cho các võ sư Lê Sáng và Trần Huy Phong thay ông tiếp tục huấn luyện. Riêng võ sư Lê Sáng, vào thời điểm này ông tạm ngưng tất cả các sinh hoạt kinh tế và tập trung mọi nỗ lực vào công việc giảng huấn Vovinam.

Ngày 30 tháng 04 năm 1960, võ sư sáng tổ Nguyễn Lộc mất tại Sài Gòn và an táng tại nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi. Ông qua đời nhưng không để lại di chúc và cũng không chỉ định người thay thế. Võ sư Lê sáng với tư cách là huynh trưởng cao niên nhất so với các võ sư đương thời, nên đã được tôn thành « võ sư Trưởng ».

Nhưng không may, ngày 11 tháng 11 năm 1960, có cuộc đảo chánh không thành công, trong đó có sự tham gia của một số nhân vật trong làng võ, tiêu biểu nhất là ông Phạm Lợi  (Nhu Đạo) và ông Tám Kiểng (Võ Cổ Truyền). Kết quả, tất cả các võ phái tại Miền Nam Việt Nam đều bị cấm hoạt động. Võ sư Lê Sáng một mặt vì các võ đường bị thu hồi giấy phép sinh hoạt, thứ đến vì vấn đề kinh tế đòi hỏi nên ông quyết định đình chỉ mọi sinh hoạt Vovinam-VVĐ cùng với người em của cố võ sư Nguyễn Lộc là ông Nguyễn Hải lên tỉnh Quảng Đức khai thác gỗ và lập đồn điền cao su trong bốn năm (1961-1964).

Vào thời điểm đen tối này, sư đệ của ông là võ sư Trần Huy Phong, vẫn bí mật tiếp tục mở võ đường và phát triển Vovinam-VVĐ trong bóng tối. Cuối năm 1963, cuộc đảo chánh thứ hai thành công, các võ phái được phép hoạt động trở lại.

Chưởng Môn

Riêng võ sư Lê Sáng, vì công việc khai thác gỗ và mở đồn điền tại Quảng Đức gặp trở ngại, ông trở về Sài Gòn vào tháng 4 năm 1964. Hay tin này, các võ sư lãnh đạo đương thời liền mời võ sư Lê Sáng sinh hoạt trở lại. Từ đó, võ sư Lê Sáng nhập cuộc và tiếp tay với các võ sư lãnh đạo đương thời như : Trần Huy Phong, Phùng Mạnh Chữ (Mạnh Hoàng), Nguyễn Văn Thư, Trần Đức Hợp, Ngô Hữu Liễn, Phan Quỳnh, Trần Bản Quế, Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Văn Thông… thiết lập một chương trình pháp lý hóa môn phái, đồng thời đưa ra một dự án phát triển vĩ mô trên toàn quốc, cho ra đời một chương trình sinh hoạt và mở ra một kỷ nguyên huy hoàng nhất trong lịch sử môn phái Vovinam-Việt Võ Đạo (1964-1975). Cũng trong thời điểm này chức vụ Chưởng môn được chính thức thành lập và võ sư Lê Sáng được Hội đồng Võ sư Vovinam-VVĐ đương thời biểu quyết đề cử nhiệm lãnh.

Trung tâm  Huấn luyện Hùng Vương

Năm 1968, võ sư Lê Sáng mua một căn nhà tại số 31 Sư Vạn Hạnh - Quận 10, Sài Gòn và thành lập Trung tâm Vovinam-Việt Võ Đạo Hùng Vương. Dưới dùng làm văn phòng và nhà ở, trên dùng làm phòng tập đồng thời cũng là trụ sở của Tổng cục Huấn luyện Vovinam-Việt Võ Đạo cho đến năm 1975. Đa số các môn sinh tập huấn tại trung tâm Vĩnh Viễn đều được chuyển về đây.

Trung tâm này là nơi đã đào tạo rất nhiều võ sư, huấn luyện viên danh tiếng của môn phái, qua các võ sư sau đây :

• Việt Nam : Nguyễn Văn Sen, Nguyễn Anh Dũng, Lưu Thăng, Nguyễn Tôn Khoa, Nguyễn Chánh Tứ, Võ Văn Tuấn, Phạm Thành Nam, Trần Văn Mỹ, Trần Văn Nhiêu, Tô Văn Vượng, Thái Quí Hưng…
• Hoa Kỳ : Dương Viết Hùng, Nguyễn Văn Đỏ
• Đức : Đặng Hữu Hào, Nguyễn Văn Nhàn

Đến năm 1975, võ sư Lê Sáng bị đưa đi học tập cải tạo 13 năm (1975-1988), Trung tâm Vovinam-Việt Võ Đạo Hùng Vương bị chính quyền Cộng Sản Việt Nam cấm sinh hoạt cho đến năm 1990.

Nhân cách võ sư Lê Sáng

Ông là (Trích theo bài của Vs Nguyễn Hồng Tâm) « người môn sinh Vovinam-Việt Võ Đạo không chỉ rèn luyện, vượt thắng sự hèn yếu của tâm hồn và thể xác, tổ chức cho bản thân mình một cuộc sống tốt đẹp mà còn có trách nhiệm giúp người khác sống tốt đẹp và sẵn sàng hy sinh những quyền lợi tinh thần hay vật chất để phục vụ lợi ích chung của môn phái, của xã hội…

Không chỉ thế, ông còn dày công vun đắp hệ thống kỹ thuật của Vovinam-Việt Võ Đạo ngày thêm đa dạng và phong phú, phù hợp với nhiều đối tượng. Ngay cả khi ở tuổi ngoại “thất thập cổ lai hy”, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu, bổ sung hệ thống kỹ thuật cho phù hợp với giai đoạn mới - giai đoạn Vovinam-Việt Võ Đạo phát triển mạnh mẽ ở nước ngoài sau cột mốc đặt nền tảng ban đầu trên đất Pháp hồi năm 1973…

Chẳng những giỏi võ, có khả năng kinh doanh và năng lực lãnh đạo tốt, Chưởng môn Lê Sáng còn là một con người tài hoa. Bằng những nét chữ bay bướm, ông thường sáng tác nhiều bài thơ tràn đầy cảm xúc sâu lắng và tinh thần thượng võ. Một số bài thơ của ông đã được phổ nhạc. Trong đời thường, ông sống ung dung, giản dị, thường giúp đỡ bạn bè và cư xử chân tình với những người chung quanh. Đối với môn đệ, ông chí tình dạy bảo, thương yêu và dung thứ. Những lúc cha mẹ ốm đau, ông luôn cận kề và chăm lo chu đáo …

Sau một thời gian lâm trọng bệnh, Chưởng môn Lê Sáng đã ra đi vĩnh viễn vào lúc 3 giờ ngày 27-9-2010, nhằm ngày 20 tháng 8 năm Canh Dần, hưởng thọ 91 tuổi (tuổi ta). Sự ra đi của Chưởng môn Lê Sáng là một tổn thất đối với nền võ thuật và võ đạo và là sự mất mát lớn không gì bù đắp được đối với toàn thể môn đồ Vovinam-Việt Võ Đạo trên khắp thế giới ».

Hội Đồng Võ Sư Thế Giới
© Tổng Liên đoàn Vovinam-Việt Võ Đạo Thế Giới